دردهای قولنجی یا کولیک در نوزادان

تعدادی از والدین عزیز پس از تحمل سختی های بارداری و زایمان وقتی تازه میخواهند از ثمره عشق شان لذت ببرند متوجه حالت ها و بی قراری های دلبندشان میشوند و پروسه فرزند پروری برایشان به شدت سخت و زجر آور میشود.شیرش را که خورده، پوشکش تمیز است و خواب کافی داشته پس این گریه ها برای چیست؟ 

در حال طبیعی در روده تمام نوزادان و شیرخواران گاز تولید میشود. بعضی از نوزادان، گاز را به راحتی از راه دهان با آروغ زدن یا از راه مقعد دفع میکنند. تعدادی از نوزادان برای رفع گاز زور میزنند یا در هنگام دفع مدفوع زور زیادی میزنند ولی دردهای شکمی ندارند. بعضی از نوزادان، زور زدن هایی همراه با دل دردهای شدید دارند که به صورت حمله ای و ناگهانی ایجاد میشود. این دردها چون بیشتر در عصر یا اوایل شب اتفاق می افتد ، به دردهای کولیکی عصرانه معروف است.

داستان واقعی دردهای قولنجی یا کولیکی نوزاد از این قرار است که چند روز بعد از آوردن نوزاد به خانه،نوزاد در خلال روز آرام است و فقط زور میزند ولی بین 5 تا 11 بعدازظهر دردهای شدید و حمله ای شکمی به او دست میدهد. هنگام حمله های درد، صورت کودک قرمز و برافروخته میشود و اطراف زبان او رتگ پریده میشود.کودک پاهایش را روی شکم جمع میکند ،دست هایش را به هم فشار میدهد،شکم خود را سفت میکند و شیون های شدید میزند.این دردها معمولا بین 2 دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد.گاهی این دردها با دفع گاز یا مدفوع از بین میرود.در خلال حمله درد ممکن است صدای عبور گاز از روده های کودک شنیده شود.این دردها معمولا تا سه یا چهار ماهگی  و در برخی نهایتا تا ماه پنجم ادامه می یابند.

❇️ علل کولیک❇️
علت این زور زدن ها و دردها کاملا مشخص نیست،ولی به نظر میرسدعلت آن، تجمع گاز و عبور آن از روده ها باشد.بعضی از محققین علت آن را عدم تکامل و نارس بودن مغز و سیستم عصبی حسی دستگاه گوارش نوزاد تصور می کنند که منجر به تحریک شدید میشود.

چه چیز هایی موجب پیدایش گاز در روده میگردد؟ 

♦️شیر دادن مکرر♦️
اگر برای اینکه نوزاد و شیرخوار گریه نکند،دم به دم به او شیر داده شود،چون نوزاد مک های قوی نمیزند ،هوا را بلعیده واین موجب دل درد میشود.به نوزاد در 28 روز اول تولد بین 8 تا 12 بار شیر دهید.یعنی هر یک ونیم تا دو ساعت یک بار.بعد از ماه اول بین 6 تا 8 نوبت شیردهی در روز کافی است . اگر نوزاد در هر نوبت شیر کافی بخورد ،شیر به مدت 1 تا 4 ساعت در معده او میماند،بنابراین لازم به شیردهی دم به دم نیست.

♦️مقدار شیر مادر♦️
اگر شیر مادر کم باشد یا شیر مادر زیاد باشد که باعث شود دهان نوزاد پر از شیر شود ،نوزاد همراه شیر و موقع مکیدن هوا می بلعد. آموزش روش های صحیح شیر دهی میتواند خیلی کمک کننده باشد.

♦️تحریکات حسی و محیطی نوزاد♦️
کودک در خلال روز از محیط خود و از افراد مختلف در معرض تحریکات متعدد قرار میگیرد،مانند محیط پر سر و صدا،نور زیاد،جا به جا کردن او،خواباندن و بلند کردن مکرر نوزاد،حرف زدن دیگران با نوزادو...سبب میشود که نوزاد به خواب نرود.او نمیتواند این تحریکات را تحمل کند و شروع به نق زدن و گریه میکند. گریه های نوزاد خود باعث میشود تا هوا ببلعد و بیشتر گریه کند.

♦️تغذیه مادر و اثر آن در دردهای کولیکی♦️
اگر مادر بعضی از سبزیجات مخصوصا از خانواده کلم وغذاهای حاوی حبوبات  را مصرف کند موجب تجمع گاز در روده های نوزاد میگردد.اگر مادر میوه های  و غذاهای ترش که حالت اسیدی دارند مثل مرکبات و گوجه فرنگی یا شیر گاو ولبنیات زیاد مصرف کند، موجب حساسیت نوزاد به شیر گاو و پیدایش گاز در روده های کودک میشود.بنابراین اگر نوزاد یا شیرخواری دچار زور زدن و دردهای شکمی است، مادر نباید غذاهای ذکر شده در بالا را مصرف کند،سپس یکی پس از دیگری آن ماده غذایی را بخورد و ببیند آیا نوزاد دچار زور زدن بیشتر میشود، بعد آن ماده غذایی را به مدت 3تا4 ماه اول تولد از رژیم غذایی خود حذف کند.

چرا گاز در روده و معده موجب زور زدن و دردهای شدید شکمی نوزاد و شیرخوار می گردد؟
معده و روده بعضی از نوزادان پس از تولد کاملا رشد نکرده و به میکروبهای مفید روده هم آغشته نشده است،بنابراین 3 تا 4 هفته طول میکشد تا روده ها عمل طبیعی خود را انجام دهند.گازهایی که وارد روده شده و یا در روده تولید میشوندمانند کیسه های هوایی در نقاط مختلف معده و روده جمع میشوند و مانع عبور شیر از معده و روده و سبب نفخ معده و روده میگردند.تجمع این کیسه های هوایی در معده نیز موجب سکسکه میگردد.

اگر میخواهید بدانید مادر هنگام زور زدن و دردهای شکمی چه میتواند بکند با مامای خودهمراه باشید.